«Уналан эре куанена»

Кугу Отечественный сарыште сенымылан 80 ий темме вашеш Совет Ушем Герой Ишмай Ишкинин лўмеш ече дене район-влак кокласе виш танасымаш эртен. Та‰асымаш тўналме деч ончыч торжественный линейкыште Мишкан район администраций вуйлатыше Павел Трапезников, Ардаш сельсовет СП вуйлатыше Радион Сайдуганов, паралимпийский модмашын вич гана чемпионжо Кирилл Михайлов, «Эрвел марий» верысе калыкле тўвыра автономийын председательже Валерий Байбулатов, районысо пошкырт-влак курултайын председательже Мунир Нурисламов мероприятийын участникше-влакым саламленыт. Кугу Отечественный сар ветеран-влакым пагален, обелиск деке пеледышым пыштеныт. Тиде пайремыш Аскын район гыч «Айык ял» конкурсын муниципальный этапыштыже сеныше да республиканский этапыште участвоватлыше Амирово ял гыч, Бурай районышто республиканский этапыш лекше Алтаева ял гыч уна-влак толыныт. - Мемнан мероприятийыш толшо уна-влакым алал кумылын саламлена, - каласен вўдышє Дарья Хамитова да Совет Ушем Герой Ишмай Ишкинин нерген кўчыкын палдарен. Чапланыше герой-землякна 2025 ийыште мемнан элна Кугу Отечественный сарыште фашист Германийым кырен шалатымылан 80 ий теммым палемда. Кугу Сенымаш марте совет калыклан пеш кужу да неле корным эрташ логалын. Мишкан район гыч шочмо элым аралаш латик тўжем наре ен каен. Тушечын кажне кокымшыжо сєй пасушто вуйжым пыштен. Мемнан районын ныл эргыжлан Совет Ушем Герой лўмым пуымо. Тушечын иктыже - Эшым ялын шочшыжо Ишмай Ишкинин. Ишмай Иштубаевич 1936 ийыште Йошкар Армий радамыш налылтын. Сар тў‰алме нерген уверым Монголийыште вашлийын. Шуко гана фронтыш колташ йодмашыжым шотыш налын, 1943 ийыште Ишмайым фронтыш колтеныт. Тула ола воктене сусырген. Госпитальыште эмлалтме деч вара уэш фронтыш толын. Сар корно тудым Германий марте шуктен. Кенигсберг (Калининград) ола воктене неле кредалмаш каен. Тудо шкеже ты кредалмаш нерген тыгерак шарналтен ойлен: «Кенигсбергым штурмоватлыме годым мыйым штурмовой взвод дене командоватлаш шогалтышт. 1945 ий 8 апрельыште ме наступатлаш ямде лийынна. Автомат да пулемет деч посна мемнан взводышто эше пушка лийын. Задача - Кенигсбергым штурм дене налаш. 9 апрель эр гычак олаште бой миен. Ола йўла, кермыч зданий-влак шаланат. Пурак да шикш шўлышым петыра, логарым кочкеш. Таза кодшо кажне пєрт чердак гыч немыч-влак ўмбакына гранатым кышкеныт, пулемет дене лўйкаленыт. Йошкар армийын салтакше-влаклан кажне пєртым штурм дене налаш логалын. Тиде кечын мый шке взводем дене ваштарешла штурмоватлен толшо шкенан-влак дене вашлийшаш лийынам. Вашлиймаш верымат ончылгоч палемдыме - зоологический парк. Немыч-влакым чактарен, эркын ончыко каенна. Теве ончылнына кугу, йошкар кермыч дене чонымо зданий. Тиде - немыч тюрьма. Фашист-влак колышашыштым шижын, ваштарешна пеш талын кредалыныт. Лишнак снаряд пудеште. Осколкыжо вуйысо каскышкем логалын. Мый шунгалтынам, ик жап гыч уэш йол ўмбаке шогальым, вуй савырна. Тиде жапыште тушман пуля вачышкем логалын. Корштымым чытенак командым пуэм: «Ончыко! Родина верч! Ура!». Зоопаркыште улшо немыч-влакым сенышна. Санитар сусырем пиде да ме адак ончыко тарванышна. Ончылно энер, а энер вес велне ваштарешла штурмоватлен толшо совет салтак-влак ракетым кўшкє колтат. Мыят ракетым колтышым. Вашлиймаш! Ура! Связист-влак мыйын сусыргымем нерген комбатлан шижтарен шуктеныт. Тудо шке машинаж дене толын шуо. «Младший лейтенант йолташ, те пеш кугу подвигым ыштенда. Шочмо элна ончылно воинский порысдам тўрыс шуктенда. Шочмо эл тендам нигунам ок мондо», - каласыш комбат да мыйым медсанбатыш колтыш». 1945 ий 19 апрельыште Ишмай Иштубаевичлан Совет Ушемын Геройжо лўмым пуымо нерген Указ лектын. Тидын нерген тудо медсанбатыште пален налын. А тыгай кўкшє лўмым сулен налаш лийме подвигше могай? 1945 ий 7 апрельыште шке салтакше-влак дене фортын ик казематшым авырен налын да тудым пудештарен. 4 станковый пулеметым да ятыр лу немычым пытарен. Фортым умбакыже штурмоватлен, Ишмай Ишкинин гранат дене лично 8 фашистым пуштын. 1945 ий 8 апрельыште тудын взводшо ик уремысе корнывожышто пусак пєртым руалтен налын. Тиде пєртым штурмоватлыме годым Ишкининын взводшо 50 немыч салтакым пытарен да 24 салтакым пленыш налын. Сар деч вара Ишмай Иштубаевич эше ик ий пулеметный взодын командирже лийын служитлен. 1946 ийыште демобилизоватлалтын. Шочмо кундемыштыже тудо колхозышто пашам ыштен. 1964 ийыште илышыже кўрылтын. «Чыла курыкым эртена» Тиде кечын ечыгорнышко Мишкан, Аскын, Бурай, Благовещенск да Бирский районла гыч спортсмен-влак лектыныт. Вич километран дистанцийыште Благовещенск ола гыч Дмитрий Шайбаков, Бурай села гыч Фирус Гарипов, Изи Накаряк гыч Савелий Ахматгалиев, Ардаш гыч Алексей Иванов, Тымбай гыч Станислав Ишмурзин ден Валентин Саликов ойыртемалтыныт. Спортсмен-влак ийгот шот дене 2 километран, 1 километран да 500 метран дистанций-влакым эртеныт. - Тиде ечыгорно эше ик гана пенгыдемден, пырля ушнен, вий-куатым да сенымашлан ўшаным шочыктен, ме чыла курыкым эртен кертына. Совет Ушем Герой Ишмай Ишкинин лўмеш эртарыме тиде танасымаш шочмо элым йєратымым ончыкта да нелылык деч лўддымым пенгыдемда, - каласен физический культура, спорт, туризм да молодежный политика комитетын председательже Алена Фатхинурова. «Тўвыра пєртыш пагален ўжына!» Ардаш тўвыра пєртын вўдышє методистше, БР культурын сулло пашаенже Владимир Хамитов уна-влаклан музейыште экскурсийым эртарен. Тўвыра пєртын фойештыже спортсмен да уна-влаклан пайрем ўстелым погымо. ™стелыште могай-гына сий лийын огыл, уна-влаклан эн чотшо ко‰га мелна ден тувыртыш келшеныт. Спорт пайрем мучко уремыште муро йўк торашке шергылтын, Культура пєртыштє «кандырам» пуненыт. Тиде куштымашке марий-влак гына огыл, унала толшо удмурт, татар да руш-влакат кумылын ушненыт. Вара «Келшымаш хоровод» концерт лийын. Сценыште уна-влакат, оза-влакат выступатленыт - «Кечыйол» куштышо ансамбль, «Пырляште куан» калык инструмент-влак оркестр, Амиров СДК-н «Тєй буйзары» вокальный ансамбль да мурызо-влак, «Памаш» еш ансамбль, «Инвож» вокальный калык ансамбль, «Акарт» фольклор калык ансамбль выступатленыт. Концерт программым музиканче-влак Юрий Иликаев, Кирилл Иликаев да Николай Янсубаев сєрастареныт. Погынышо-влак ончылно Аскын районысо кашкинский сельсовет администраций вуйлатыше Ринат Галявутдинов ден Бурай районысо Кузбаевский сельсовет администраций вуйлатыше Фаниль Закиров выступатленыт.

Светлана ТОЙМУРЗИНА.