Парк – илемын чурийже

Тиде паша «Илыме вер да оласе среда» («Жилье и городская среда») национальный проект кышкарысе «Комфортан оласе средам ыштымаш» («Формирование комфортной городской среды») федеральный проект полшымо дене ышталтеш. Проект ола ден илем-влакым тўзаташ, сылнештараш, сылнылыкым пурташ, тидын годым онай архитектурым, верысе калык колоритым арален кодаш виктаралтын. - «Илыме вер да оласе среда» национальный проект кышкарысе «Комфортан оласе средам ыштымаш» федеральный проект полшымо дене ола ден селана-влак тўзланымым ме раш ужына, - каласен шкенжын выступленийыштыже республик вуйлатыше Радий Хабиров. – Тиде программылан илышым Россий президент пуэн. Программын условийже почеш, могай объектым тўзатышашым але чонышашым калык шке рашемда. Российысе строительство министерстве идалык еда йўклымашым эртара, бюджет гыч окса лач тушто сенышыш лекше объект-влакым чонаш ойыралтеш. Мишкан районышто тиде проектыш, Мишкан села деч посна, Чорай ял ушнен. Программе полшымо дене тиде ял палын моторемын да сылнештын. Тушто 2018 ий гычын тўналын тачысе кече марте икмыняр объект чоналтын да тўзаталтын. 2018 ий сентябрьыште Чорайыште «Илыме вер да оласе среда» национальный проект кышкарысе «Комфортан оласе средам ыштымаш» федеральный проект полшымо дене чонымо икымше объектым – каныш площадкым почмо. Верысе калыклан тушто спорт дене кылым кучаш йєн лектын, а йоча-влаклан – модаш. Рашрак лияш гын, тиде ийыште каныш площадкым йыр печен налме, асфальт дене тротуарым вакшме, мини-футбол дене модаш капка-влакым, баскетбол дене модаш стойка-влакым, волейбол дене модмо сеткым сакаш менге-влакым шогалтыме. Объектым мучаш марте 2019 ийыште чонен пытарыме. 2020 ий 6 ноябрьыште кумдан палыме марий фольклорист, этнограф да писатель Яныш Ялкайн лўмеш скверым тўзатен пытарыме. Тылеч вара тудет палын вашталтын. Скверыште сай тротуарым ыштыме, панар-влакым шогалтыме. Тиде сквер чорай калыкын ик эн йєратыме верышкыже савырнен. Уна-влакат тушко кумылын пурен лектыт. Сквер поснак кастене – панар-влак ылыжмеке сєралын коеш 2021 ий августышто «Ойган ава» («Скорбящая мать») памятникым олмыктымо да йырже территорийым тўзатыме. Мемориальный комплексым йырже печен налме, мотор тенгыл ден панар менге-влакым шогалтыме. Памятникым шкенжымат сайын реставрироватлыме. Воктенже посна стелым шогалтыме. Тушто Чорай ял гыч Кугу Отечественный сарыш кредалаш кайыше-влакын лўмыштым возымо. 2022 ийыште Чорайыште «Илыме вер да оласе среда» национальный проект кышкарысе «Комфортан оласе средам ыштымаш» федеральный проект полшымо дене верысе э‰ер серым да Кугу памашым тўзатыме. Рашрак лияш гын, Кугу памаш ўмбалсе леведышым вашталтыме, энер гоч вончаш кўртньє кўварым чонымо, курыкыш кўзаш да волаш йєнанрак лийже манын, сай кучеман кўртньє кўварым ыштыме. Леведыш ончылно каныме площадкым ыштыме, тушто тенгыл-влак ден беседкым шогалтыме. 2023 ийыште тиде программе полшымо дене Воинский чап аллейым тўзатыме. Аллей кєргым тротуар плитке дене вакшме, йыржым мотор пече дене печылыме. Объект деке корным асфальт дене вакшме. Тылеч посна аллей кєргыштє тенгыл, урна, мотор панар менге-влакым шогалтыме. Тыгак «Мый Чорайым йєратем» лўман арт-обьектым ыштыме. Аллейыште тудым почмо деч ончычак икмыняр моло объект ышталтын - Россий войскан тўрлє родшын памятный знакше ден обелиск-влакым шогалтыме. Икымше тыгай знакым 2021 ийыште воин-пограничник-влак шогалтеныт. Нунын дечын эстафетым моряк-влак налыныт. Тыге 2022 ийыште аллейыште моряк-влаклан лўмлалтше памятный знакым почмо. Тудо тўрлє жапыште флотышто служитлыше россий моряк-влаклан лўмлалтын. Боевой действийын ветеранже-влакат єрдыжеш кодын огытыл, нуно чумыр вийышт дене боевой действийын, локальный кредалмашын да вооруженный конфликтыште участвоватлыше ветеран-влаклан посна стелым шогалтеныт. Вашке тиде алеейыште эше ик объект почылтеш. 2 августышто памятный знакым воиндесантник-влак почыт. 2024 ийыште Чорайыште «Илыме вер да оласе среда» национальный проект кышкарысе «Комфортан оласе средам ыштымаш» федеральный проект полшымо дене культура да каныш паркым тўзатышаш улыт. Паша 30 сентябрь марте мучашлалтшаш.

Вячеслав КАМИЛЯНОВ.