Ярзам - Поро пашам ыштыме жап

Ял калык власть деч полышым вучен ноен да кўварым шым кечыште шке чоҥен.
- Йодмаш-влакым возымаш, район администрацийыш, депутат-влак деке вашлиймашке коштмаш кўварым чоҥымо деч шукырак вий ден жапым налын, - ойла ялыште илыше Арсений Андреев.
Ик жап гыч ял калык шке вийлан гына ўшанаш кодмым умылен да оксам погаш тўҥалын.
- Тиде кўвар ял калыклан моткоч кўлешан, - умылтара Арсений Андреев. – Мутлан, «вашке полыш» пошкудо Чорай ялыште верланен. Медик-влаклан мемнан деке йыр корно дене толаш пернен, а йыр корнын кужытшо 20 километр утла. Вик корно ятырлан кўчыкрак – вич километр наре веле. Шкат умыледа, коклан кажне тат пеш шерге улеш, сусыргышо але черланыше деке «вашке полыш» вараш кодын толеш гын, айдемын ўмыржє лугыч лийын кертеш. Оксам погымо нерген уверым колмеке, ятыр еҥ полшаш кумылаҥын, пошкудо яллаште илыше-влакат полшаш келшеныт.
Пашам пўтынь кундем дене погынен ыштенна, манаш лиеш. Оксам моло кундемлаште илыше землякна-влакат колтеныт – Кычыриола, Санкт-Петербург да моло ола ден илем гыч. Тыге 200 тўжем теҥге наре оксам погенна.
Кўвар могай лийшашымат ял калык шке рашемден.
- Верысе администраций кўртньӧ пуч-влак дене полшен, ме, кўварым ышташ тўҥалмеке, ончычсо колхоз гаражым рончаш да стройматериалым кўварым чоҥымаште кучылташ лийна. Гаражымат шке вийна дене ронченна. Материалымат кўварым чоҥымашке шке намиенна. Утларакшым каныш кечылаште тыршенна. Паша чылаже шым кече шуйнен, - шуя умбакыже Арсений Андреев.
Суапле пашашке ялыште илыше кажне еҥ ушнен, манаш лиеш. Кӧ дыр слесарь пашам шуктен, кӧ дыр – плотник пашам, кумшыжо сварщик лийын. Икманаш, паша чылаланат ситен.
- Кўварым кўртньє гыч чоӧымо, сандене тўҥ пашажым сварщик-влак ыштеныт – Аркадий Мусагитдинов ден Константин Шамиев. Трактор дене кугу полышым Радомир Сайранов ончыктен. Пашашке чулымын тыгак Апсаликовмыт еш ушнен – изак-шоляк-влак Владислав, Ярослав да Владимир. Эше Евгений ден Сергей Микаевмытым, Владимир Калитовым палемден кодыде ок лий, - ешара Арсений Андреев. – Мый гын шкеже оҥа-влакым пўчкеденам.
Тыге шым кече жапыште 24 метр кужытан кўвар кушкын шогалын. Кўвар гоч машина-влак уже коштыт.
Арсений Андреевын мутшо почеш, Кульчубай калык шке вийже дене моло пашамат ыштен. Чумыр вий дене вер-шӧрыштышт эше икмыняр изирак кўварым чоҥеныт.
- Нине кўвар-влак шым-кандаш метр кужытан гына улыт. Ял гоч эҥер йога. Кульчубай калык вўдлан памашышке кошташ тунемын. Вет памаш вўд ятырлан тамлырак. Эше ялыште централизованный водоснабжений ышталтын огыл, а вынем кажныжын уке. Тидлан кӧра изирак кўвар-влакым, калыклан вўдлан кошташ йӧнан лийже манын, кажне 200 метр гыч чоҥенна.
Кульчубай-влак чумыр вийышт дене тыгак каныме верым ыштеныт.
- Йўштылмӧ верым еҥ-влак шке вийышт дене тўзатеныт. Ондак эҥерым пўяленыт, варажым ошмам шупшыктеныт, пирсым, пўя деке волымо верым келыштареныт. Ынде мемнан деке канаш моло ял гычат толыт. Икманаш, калыкна келшен ила. Шуко пашажым шке ыштена. Телым корным эрыктена, кеҥежым шўкшудым солена, шўгарлам тўзатена, - ойла Арсений Андреев.
Кульчубай калык теве тыгай – чолга да чулым улеш. Нуно шочмо ялыштым, власть деч полышым йодде, шке вийышт дене тўзатат.
* * *
«Ярзам – поро пашам ыштыме жап» проектым Башкортостан Республик вуйлатышын грантше кўшеш да БР вуйлатышын грантше-влак фонд ден БР-се «Максат» пошкырт самырык движений» региональный общественный самырык движений полшымо дене «Башинформ» агентстве илышыш шыҥдара.
Лиана ХАММАТОВА, Башинформ.