Келшымаш
+13 °С
Пылан
Все новости
Тӱрлӧ
2 Кылме 2022, 10:40

Шке кид дене ыштыме моторлык

Кемий ялыште илыше Алексей Мусагитдинов шкенжын верч веле огыл, пўтынь ял калык верч тырша

Шке кид дене ыштыме моторлык
Шке кид дене ыштыме моторлык

Мишкан район пеш ямле кундемыште верланен. Тыште ятыр мотор вер-шєр уло.
Ик эн сылне верже – Пўрӧвўд. Тудын кужытшо 128 километр. Тиде эҥерым ятыр турист йӧрата, идалык еда тўҥалтышыж гыч Ош Виче марте кӧ-гынат пуш дене ийын вола. Пўрӧвуд дене ийын кошташ меат йӧратена. Сер воктене канен шинчашат ямле. А икмыняр ий ончыч вер-шєрна эшеат сылнырак лие – эҥер гоч у кўварым чоҥымо. Рашрак лияш гын, тиде кўвар ожнак лийын, но тудо вўд ўмбач гына киен, пуш дене йымачынже ийын лекташ йӧн лийын огыл. А у кўвар кўкшє да чапле, ынде тудын йымач кугу карапат ийын каен кертеш.
Кӧ вара тыгай сай кўварым ыштен? Кӧ калыкым куандарен? Вет Пўрӧвўд воктене илыше-влаклан кўвар укелык але уда улмыжо ожсек кугу ситыдымашлан шотлалтын. Ожно эҥер гоч кугу да чапле кўварым ышташ йӧн лийын огыл, изирак кўвар-влакым шошо еда ташлыше вўд але налын каен, але палын пудыртен. А кўвар деч посна кузе илет? Вет Пўрӧвўд вес могырысо чодыра калыкым шке поянлыкше дене кеҥеж еда ўжын. Но эҥер воч вончаш йӧн кажне гана лийын огыл. Тидлан кӧра Пўрӧвўд воктене илыше Алексей Мусагитдинов тиде ситыдымашым кораҥдаш лийын. Ешыж дене каҥашымеке да кўвар могай лийшашым рашемдымеке, суапле пашалан пижын. Ондак кўлеш материал-влакым налын: плита, оҥа, брус, трос, кўртньӧ пуч-влакым. Спонсор-влакат лектыныт: предприниматель Вадим Антонов оҥа-влак дене полшен, Юрий Александров лу метр кужытан кок пучым намиен, а Кемий сельсовет СП администраций вуйлатыше эше куд пучым пуэн.
Тўрлӧ пашам ышташ техникыже А. Мусагитдиновын шкенжын лийын. Пашамат йолташыж ден родо-шочшыжо-влак ыштеныт (моло еҥ ала-молан полшаш вашкен огыл). Эн кугун Геннадий, Радик, Евгений, Владимир, Ярослав эргыже-влак полшеныт. Тыге нуно 4 метр кўкшытан кўварым чоҥеныт.
А паша куштылго лийын огыл. Пўрӧвўдын пундашыже кўан, сандене тыглай меҥгым кырен пурташ ок лий. Конструкцийын негызше кумда «стакан-влак» гыч шога, нунын ўмбаке неле плита-влакым пыштыме да кўжгӧ трос дене ушымо. Икманаш, кўварым лийже манын чоҥымо. Тудым шошо вўд ынде налын каен ок керт. Кўвар гоч вончаш лўдыкшє ынже лий манын, кок могырныжат кид кучемым ыштыме. Кўвар пеш сай да мотор лийын! Сварке пашам газсервис пашаеҥ Сергей Пашкин ыштен. Палдарыде ок лий – тудат пєртым Пўрӧвўд воктене чоҥен.
У кўвар ял калыклан нимучашдыме куаным конден. Ынде уже кумшо ий Пўрӧвўд вес могырко экшык деч посна лекташ лиеш. А эҥер вес могырно мотор беседке, теҥгыл-влак шогат, нунын воктене яндар памаш шолын лектеш да мурен Пўрӧвўдышкӧ йога. Йоча-влак тушто юарлен модыт. Кугыеҥ-влакат чўчкыдын каналташ мият. Кеҥежым тушто кайык мурым колыштын шинчаш лиеш. Кумылан-влак, огыт лўд гын, вўдышкат пурен лектыт. Вет, Пўрӧвўд йўштӧ гынат, тушто йўштылшє-влак улыт. Рўмбалгыште эҥер воктене самырык-влак погынат. Нуныланат кўвар ден беседке ятыр куаным пєлекленыт. Палемден кодыде ок лий: самырык-влак тиде верыште чўчкыдын чумыргат гынат, почешышт нимогай шўкым огыт кодо – тушто эре арулык озалана. Телым кўвар гоч тунемше-влак кугу аланыш коштыт, тушто чўчкыдын ече дене таҥасымаш эрта. А шошым, кунам ташлыше эҥер шагал огыл шўкым мушкын конда, Алексей Андреевич кугу кемжым чия да эҥер серым эрыкта.
Палемдыме шуэш: А. Мусагитдинов кўвар воктене тыгак лўҥгалтышым, пєртеморвам ыштен да нунын йыр арулыкым пуртен шога. Пелашыж дене коктын нуно ик ой дене ойлат: «Ме, йоча-влак юарлыме йўкым колын, нунын тыште модмыштым ужын куанена, нуно мыланна ямым пуртат».
Алексей Андреевич жапыштыже 26 ий Кемий сельсовет СП администраций вуйлатыше лийын, ты жапыште тудо ял калыклан ятыр поро пашам ыштен. Кызытат, пенсийыште улеш гынат, яра ок шинче: шке кидше дене мебельым ышта, пелашыж дене коктын кафем почыныт, тушто ял калык тўрлӧ пайрем ден вашлиймашым эртарен кертеш. Мусагитдиновмыт мобилизованный-влаклан полышым ончыктымашкат чулымын ушненыт, нунылан мўйым, меж носким, оксам колтеныт. Палдарена: Кемий гыч сарышке вич еҥ каен, Алексей Андреевич нунын дене чылашт денат пеҥгыде кылым куча.
Теве тыгае еҥ-влак илат Кемийыште. Нуно шкеныштын верч веле огыл, пўтынь ял калык верч тыршат.
Залия ГАТИНА.

Шке кид дене ыштыме моторлык
Шке кид дене ыштыме моторлык
Автор:Залия Гатина