Ялысе цивилизаций

Монар сельсовет сельский поселенийыш вич ял пура: Монар, Нерге, Корак, Пекшек, Андреевка. Нине яллаште 1600 еҥ ила. Сельсоветыште кум школ (1 №-ан лицейын филиалже Нерге кыдалаш школ, Монар тўп общеобразовательный школ, Корак тўҥалтыш школ), кум ФАП (Монар, Нерге, Корак), 11 частный кевыт, 2 КФХ да индивидуальный предприниматель Янситовын пилорамыже улыт. Ончычсо ийла дене таҥастарымаште, вольык чот шагалемын (150 наре тўкан кугу вольык да 600 наре шорык кодын). Тидыжым теве мо дене умылтараш лиеш: яллаште утларакшым пенсионер-влак илат, а нунылан вольыкым ончаш неле. Самырык-влак олашке але райцентрыш илаш каяш тыршат.
Монар сельсовет сельский поселений вуйлатышылан Юрий Владиславович Яншаев ышта. Тудо ты постыш 2021 ий сентябрьыште сайлалтын, районышто эн самырык вуйлатыше улеш. Шочынжо Монар ялыштак, Уфимский политехникумым пытарен, кызыт БашГУ-што заочно инженер-экологлан тунемеш.
- Мый шочмо кундемем пеш чот йӧратем. Тыште мыйын ача-авам илат, тыште мыйын ешем (ватыже Диана Ивановна, ўдыржӧ Арина). Шочмо кундемым тўзатышаш верч вием шутымо семын чыла ышташ тыршем, - ойла Юрий Владиславович.
Сельский поселенийын ик эн кугу пашажлан илыме верым тўзатымаш шотлалтеш. Вет чылалан мотор верыште, ару, яндар ялыште, суртышто илаш келша. Тидын шотышто вуйлатыше калыкын полшымыжлан чот ўшана.
Сельский поселенийын депутатский корпусшо лу еҥ гыч шога. Поро мутым В. Салишевалан (Корак), С. Каншаевалан (Нерге), С. Яникеевалан (Нерге), Э. Имановалан (Монар), Р. Нямиковлан (Корак) ойлыман.
Самырык вуйлатышылан ветеран-влак кумылын полшат. Монар, Нерге ялласе ветеранский актив-влак (А. Сайсанова ден М. Гареева) утларак чолга улыт. Нунын полшымышт дене тений шўгарла-влак печылалтыныт, субботник-влак эртаралтыныт.
Нине суапле пашалам шукташ «Атайсал», «Мемнан ялна», «Раш паша» да ППМИ проект-влак сайын полшеныт. Нине проектлашке нуно кажне ийын логалаш тыршат.
Яллаште илыше-влак ынде сайын умылат, совет пагытысе илыш ок пєртыл. Мотор, ару верыште илаш шонет гын, шке тыршыман, сандене нуно субботниклашке рўжге лектыт. Тыгай йӧн дене Нерге пўя, Монар воктене эҥер, Коракыште памаш тўзаталтыныт, Андреевка ялыште каныме верым ыштеныт.
Уремым волгалтарыме шотышто кугу паша шукталтеш. Монарыште тиде паша мучашлалтын манаш лиеш, Нергыште, Пекшекыште, Монарыште ты паша мия, Андреевкыште посна верлаште панар-влак сакалалтыт.
Корным олмыктымо паша шукталтеш, но тидын шотышто проблема эше кугу. Ятыр уремыште корным капитально олмыктыман.
Сельский поселенийыште «Забота и внимание» муниципальный программа кышкарыште эртаралтыныт: Ӱярня, Сеҥымаш кече, Ялын кечыже, Илалше-влакын кечышт, Инвалид-влакын кечышт, 1 сентябрьыште икымше классыш толшо-влаклан пєлекым пуымо, районный мероприятийлаште участвоватлыме, поселенийысе илалше юбиляр-влакым саламлыме.
Поселенийыште «Ӱжара» ўдырамаш вокальный ансамбль (Нерге Культура пӧрт), «Ший Памаш» ансамбль (Монар Культура пєрт) еҥ-влакым сылне концертышт дене куандарат. Тений ППМИ программа полшымо дене «Ший памаш» ансамбльлан музыкальный оборудованийым да концертный кем-влакым налме.
Поселенийыште сай паша шуко ышталтеш, проблемат ситышын лектын шога. Тиде - корно, шўкшакым погымо контейнер, автобуслан шогалаш павильон-влак, уремлам волгалтарымаш да молат.
Сельский поселений администраций чумыр пашажым еҥ-влакын илышыштым саемдымашке виктара. Тидланже поселений вуйлатыше эн ончычак верысе депутат, чолга мер пашаеҥ да сельский поселенийыште илыше еҥ-влакын полышыштлан ўшана.
Венера АГЛЯМОВА.