Валерий Александрович Каляев 1973 ийыште Мишкан кыдалаш школым тунем пытарыме деч вара вигак, 1 август гыч Мишкан кандашияш школышто физкультурым туныктышылан пашам ышташ тӱҥалын. Армий деч вара, 1976 ий 1 июньышто, Кемий кыдалаш школышто физкультурым туныктышылан пашам тӱҥалын. Кок тылзе ыштымеке, Н. К. Крупская лӱмеш Марий государственный педагогический институтыш физкультурым туныктышо специальность дене очно тунемаш пурен.
1980 ийыште, институтым тунем пытарыме деч вара, Мишкан кыдалаш школышто физический культурым туныктышылан шогалтат. 2006 ий гыч Мишкан ДЮСШ-ште мини-футбол дене тренер-преподавательлан ышта. Тудо илышын кугу ужашыжым тренер пашалан пуэн. Тиде жапыште районышто ик кугу опытан тренерыш савырнен, тудын шуко воспитанникше кумдан палыме спортсменыш савырнен, районын да республикын чапшам аралат. Коллегыже-влак коклаште кугу авторитет дене пайдалана, паша опытшо дене палдара, кертмыж семын полшаш тырша. Тудо туныктымо паша дене гына огеш серлаге, школын да районын мер илышыштыжат чолган участвоватла.
Валерий Александрович районышто мини-футболым вияҥдымаште суапле надырым пыштен. Тудын воспитанникше-влак районышто лу гана чемпион лийыныт, зональный да республиканский таҥасымашлаште сеҥышыш да призерыш лектыт. Команда лу гана «Мини-футболым школыш» общероссийский проектын республиканский финалыштыже участвоватлен, кок гана сеҥышыш лектын. 2009-2011 ийлаште «Урал - Западная Сибирь» регионышто Российын первенствыштыже (Екатеринбург ола) финалыште участвоватлен. 2014-2015 ийлаште команда мини-футбол дене XXII да XXIII республиканский сельский модмаште кокымшо верым налын. 2016 ийыште ДЮСШ-н тунемшыже-влак, тренер-преподаватель В. Каляевын воспитанникше-влак, мини-футбол дене Башкортостан Республикысе образований министерствын первенствыжлан 1999-2000, 2001-2002 ийлаште шочшо-влак группылаште финалыште модыныт.
2017 ийыште Башкортостан Республикысе образований министерствын первенствыштыже 2000-2001 ийлаште шочшо-влак команда зональный этапыште 2-шо верым налын да республиканский финалыште эн сай вич команда коклашке логалын. Тренерын воспитанникше-влак районын сборный командыже дене пырля Караидель селаште XXV республиканский сельский модмаште 1-ше верым налыныт да Чишма поселкышто БР-ын первенстыштыже участвоватленыт. 2018 ийыште 2003-2004 ийлаште шочшо-влак группышто БР-се образований министерствын первенствын зональный этапыштыже икымше верым налыныт, Сибай олаште эртыше Башкортостан Республикын финалыштыже лу команда коклаште кудымшо верым налыныт. 2019 ийыште 18 июньышто «Лиги дворового футбола «Единой России» муниципальный этапше эртен, «Олимп» команда чылаштым сеҥен, зональный этапыште участвоватлаш правам налын. Янаул ден Татышле команда-влакым сеҥен, региональный этапыште участвоватлен.
Валерий Александровичын выпускникше Ильмир Халитов мини-футбол дене мастарлыкшым умбакыже нӧлталаш «Восход» футболын академийышкыже (Уфа ола) колталтын да «Витязь» командын составше дене Россий первенствын финальный этапыштыже участвоватлен да сеҥышыш лектын. Команда Российын финалыштыже (Нижний Новгород ола) участвоватлен, 12 команда коклаште «Витязь» визымше верым налын.
Валерий Александрович ойы- рен налме профессийжылан ӱшанле улеш. Башкортостан Республикыште мини-футболым вияҥдымаште суапле надырым пышта. «Лучший работник физической культуры и спорта Республики Башкортостан» Почетный знак дене наградитлалтын, Башкортостан Республикысе футбол да мини-футбол федерацийын, Образований министерство пеленсе Башкортостан Республикыште тунемше-влакым физический воспитатлыме да олимпийский резервым ямдылыме шотышто управленийын Тауштыме серышышт дене палемдалтын. Тудо Башкортостан Республикысе футбол да мини-футбол федерацийын составше дене Москваште «Крокус-Ситиште» мини-футбол дене йоча-юношеский тренер-влакын всероссийский семинарыштышт участвоватлен.
Валерий Каляевлан 64 ий темын гынат, тудо шинчымашыжым пойдарен, тренировкылан у методика-влакым кычалын шога. Тудо ончыкыжымат у чемпион-влакым кушташ ямде улеш. Тидлан вий-куатшат, тазалыкшат ситышын уло.
И. АЙМУРЗИНА, ДЮСШ-н завучшо.