Келшымаш
-3 °С
Пылан
Все новости
Культура
26 Кылме 2021, 14:13

Землякна дене кугешнена

Башкортостаныште кумдан чапланыше Аксаковский движенийлан - 30 ий. Тудо Россий кўкшытыштӧ Башкортостанын ик эн кумдан палыме брендшылан шотлалтеш манына гынат, йоҥылыш огына лий.

С. Т. Аксаков 1791 ий 20 сентябрьыште Уфаште шочын. Аваж могырым кочажын суртышто тудын йоча жапше эртен. Кызыт тыште, Расулев уремысе 4 номеран пєртыштє чапланыше землякнан музей пєртшє верланен.
Азалия Калиева Башкирский государственный университетын Пўрӧ оласе филиалжын педагогика факультетыштыже 5-ше курсышто тунемеш. Тудо С. Т. Аксаков лўмеш идалык еда пуымо всероссийский премийым кок гана налын (кумдан палыме художник А. Заярнюкын воспитанникше). Икымше гана 2018 ийыште се‰ен. Тений адакат пиал шыргыжын. Тиде гана самырык художник кок портретым жюрилан аклаш пуэн: Сергей Тимофеевич Аксаковын Григорий эргыжым да тудын ватыже Софья Александровнам.
- Тиде премийын историйыштыже уникальный случай, - куанен палемда Александр Заярнюк. - Азалия Калиева икымше гана 2018 ийыште конкурсышто участвоватлен да премийым сеҥен налын. Талантан ўдыр теният шке вийжым терген ончен. Тудын пашаже адак сеҥыше-влак коклашке логалын. Тений конкурсышто республикысе да вес кундемласе вўдышӧ творческий тунемме заведенийла гыч лу студент участвоватлен. А сеҥышыш Азалия лектын. Мый шке тунемшем дене кугешнем.
Азалия конкурслан ямдылалтме жапыште лу гана Аксаковын музейыштыже лийын, образым чын почын пуышашлан архив фондым шымлен. Аксаковмыт ешын портретышт пеш шагал, сандене тудын диптрихше уста руш писательын музейжым сайын пойдара. Награждений годым сеҥышылан дипломым, окса премийым да шарныктыш статуэткым кучыктеныт. Мутат уке, наставникше Александр Николаевич Заярнюкымат палемдыме.
Тыгай кугу премийым кок гана налше землячкына дене таче мутнам вашталтена.
- Мый икымше гана С. Т. Аксаковын творчествыж дене изи годымак, «Аленький цветочек» йомакше гоч палыме лийынам. Конешне, тунам писательын творчествыже мыланем тынар лишыл лиеш манын, шонен моштен омыл.
Икана сўретлыме урокышто преподаватель А. Н. Заярнюк ойлен ыле, БГПИ-н художественно-графический факультетыштыже тунеммыж годым преподавательжын, БГПИ-н доцентше Элеонора Шамилевна Файзуллинан темлымыж почеш «Аксаковская Дема» пашажым С. Т. Аксаков лўмеш молодежный конкурсышко пуэн. Тиде занятий деч вара мый Аксаковын «Детские годым Багрова внука» да «Семейная хроника» книгаже-влакым келгынрак шымлен лектым. Тыге мыйын икымше Аксаковский пашам шочо. Тудо «Такое далекое и близкое прошлое» манылтын. Икымше пашам Кугече пайремым ончыктен, весыже 19-ше курым тў‰алтыште дворян суртышто чай йўмаш. Тиде диптрих сеҥыше радамыш логалын.
Кокымшо пашамат вучыдымын лектын. 2020 ий Уфа олан икымше губернаторжо Григорий Сергеевич Аксаковлан 200 ий темме идалык лийын. Тиде гана диптрихем «Жап гоч» манылтын. Григорий Сергеевич Аксаков ден ватыже Софья Александровнан портретыштым сўретленам.
Сергей Тимофеевич Аксаковын лўмжым чылан палат, а Григорий Сергеевич Аксаков Уфа олан икымше губернаторжо лийын гынат, чылан огыт пале. Уфан историйыштыже тудо градостроитель семын возалт кодын. Тудын годым Уфан рўдыштыжє административный торговый центрым чоҥымо.
Мый Сергей Аксаковын творчествыжым пеш йӧратем. Тудын еш историйжым шымлем, - манеш Азалия Калиева.
В. АБУКАЕВ.

Автор:Вячеслав Камилянов