«Чонан классика»

«Чонан классика»

11 мартыште Мишкан селасе рўдӧ библиотекын фойештыже калык шуко погынен. Конкурсышто 40 йоча вийжым терген, нуно чыланат туныктышышт дене пырля толыныт.

Усталыкыштым 5-11 класслаште тунемше ўдыр-рвезе-влак тергеныт. Нуно чыланат моткоч устан да сылнын лудыт да произведений-влакын смыслыштым келгын умылат улмаш. Южыжлан драматический произведений-влак келшат, молыштлан – шулдыран лирика, але эше вес жанр.

- Книга мемнан ўшанле йолташна. Ме утларак шинчымашым лач тушечын налына. Арам огыл Константин Паустовский возен: «Лудса! Тек тендан илышыштыда кеч ик лаштык книгам луддымо ик кечыдат ок лий!», - Лудшо-влак конкурсым вўдышӧ Н. Шамшиева лач тыгай шомак дене почын.

Лудмаш конкурс вич блоклан шелылтын: «Йоча жап», «Шочмо эл кушеч тўҥалеш?», «Кўдыратле нине ий-влаклан вуйнам савена...», «Шўм арулыкым арален кодо», «Воштылмаш куштылго паша огыл».

Конкурс тўҥалме деч ончыч ўдыр-эрге-влакын чонышт моткоч вургыжын. Но произведений-влакым лудаш тўҥалмеке чыланат шкеныштым кидыш налыныт. Лудшо-влак усталыкышт дене жюри ден залыште шинчыше-влакым чылт ӧрыктареныт. Йўкышт чынжымак кумылым савырен. Тиде кечын ўдыр-эрге-влак тыгай автор-влакын произведенийыштым лудыныт: Иван Куприн, Лев Толстой, Виктор Драгунский, Ганс Христиан Андерсен, Иван Тургенев, Мажит Гафури, Михаил Шолохов, Александр Грин, Эдуард Успенский да моло. Произведений-влак коклаште йомак, притча, роман, научно-фантастический ойлымаш-влак гыч ужаш-влак лийыныт.

Тунемше-влак чыланат моткоч сылнын лудыныт. Тыште туныктышо-влакын пашаштым палемдыде кодаш ок лий – нуно конкурслан ўдыр-эрге-влакым сайын ямдыленыт. Жюрим тыгак ударенийым чын шындымаш, мут-влакым раш ойлымаш куандарен. Лудшо-влакын выступленийышт тыгай критерий-влак дене тергалтыныт: кумылым савырен моштымаш, яндарын да раш лудмаш, дикций, логический ударений ден пауза-влакым чын шындымаш.

Конкурс деч вара жюри ондак тўрлӧ номинацийыште ойыртемалтше-влакым палемден. «Эрудит» номинацийыште – Йылыш ялысе школышто 6 классыште тунемше Ангелина Апкаликова (туныктышыжо Ж. Яметова) сеҥен, «Классикылан ўшанле улмылан» номинацийыште – Чорай ялысе марий гимназийыште 7 классыште тунемше Светлана Николкина (И. Салаева), «Мутын юзо вийже» номинацийыште – 2 №-ан Мишкан кыдалаш школышто 10 классыште тунемше Александр Вялов (Р. Кичук), «Образым почын моштымаш» - Новотроицкий ялысе школышто 7 классыште тунемше Надежда Денисова (А. Аксенова), «Актер усталык» - Мишкан селасе 1 №-ан лицейыште 7 классыште тунемше Роман Гильмутдинов (Е. Ветлина), «Оҥайын лудмаш» - Кемий ялысе школышто 7 классыште тунемше Валерия Янкаева (Г. Ашиева), «Сар да проза нерген» - Кугу Соказа ялысе школышто 10 классыште тунемше Светлана Кильдубаева (Н. Апликаева), «Нине кече-влакын чапышт ок воло» - 2 №-ан Мишкан кыдалаш школышто 8 классыште тунемше Алина Салмиярова (Н. Салиева), «Чон почын лудмаш» - Кугу Соказа ялысе школышто 7 классыште тунемше Элина Янситова (Л. Айгузина), «Яндар образым чоҥымаш» - Кемий ялысе школышто тунемше Михаил Байбулатов (Г. Ашиева).

Всероссийский лудшо-влак конкурсын муниципальный этапыштыже ныл еҥ сеҥышыш лектын. Нуно нылытынат «Шўм арулыкым арален кодо» блокышто выступатленыт. Нерге ялысе школышто 6 классыште тунемше Дмитрий Япаев (Н. Тукбаева) Марина Дружининан «Лекарство от контрольной» произведенийже гыч ужашыжым сылнын лудын. Тиде школыштак 8 классыште тунемше Татьяна Япаева (В. Иликбаева) Дарья Доцукын «Голос» произведенийже гыч ужашыжым лудмым аклаш темлен. Мишкан селасе 1 №-ан лицейыште туныктышо Н. Лутфуллинан тунемшыже-влакат сайын выступатленыт. Айдина Исмагилова Виталий Закрутинын «Матерь человеческая» произведенийже гыч ужашым устан лудын, Лина Саетгареева – Татьяна Седыхын «Монолог слепой девушки» произведенийже гыч ужашым.

Сеҥыше-влакым чылаштымат сайын выступатлымышт дене саламлена да конкурсын вес – республиканский этапыштыжат сеҥымашыш шуаш тыланена!

Светлана ТОЙМУРЗИНА.