19 теле/декабрь – Теле Миколо кече.

19 шорыкйол/декабрь – Теле Миколо кече. Миколо Юмо ик могырчын марий Юмын Он, Кугу Илыш Шочын, Илыш Шочын Ача, Кӱсӧ Юмылан лишыл. Рашрак лияш гын, нине – ик юмынак тӱрлӧ лӱмжӧ-влак. Вес могырчын – Мер Юмылан, Кугыеҥлан але Мер Кугыеҥлан. Сандене тиде кечын Кугу Илыш шочын ден Мер Юмым жаплыман. Тиде кечын йолташ-влак да таҥ дене кылым пеҥгыдемдаш тыршыман. Миколо Юмым южо вере чимарий-влакат лач тиде лӱм дене жаплат, сандене калык календарьыште лӱмжым она вашталте.

Англичан йылмыш кусараш гын, Миколо шнуй, але юзо Миколо - Санта Клаус лиеш. Миколо Юмо тыгак колышо-влакын чоныштым эҥер гоч вес тӱняшке луктеш. Тидын шотышто Теле Миколо айдеме-влаклан нужгол семын кончышо Йомшеҥерлан (Кугу Илыш шочын Юмын посна сынже) да Йамази кува ден Йамази кугызалан лишыл улеш. Йомакысе Емеля (настоящее имя - Юмала) юзо нужголым - Йомшеҥерым ("Калевалыште" - нужгол сынан Хийсим), очыни, лач тиде кечын кучен.

Тиде кечын пӧрш возеш гын, лектыш сай лиеш. Корным лум авырен кая гын, теле гоч авыраш тӱҥалеш. Тиде кечылан лум мыняре возеш, шудат тунарак кушкеш.

19 декабря - День Николы Зимнего. Никола - православный святой, вобравший в себя несколько языческих богов. С одной стороны он похож на бога природы (у мари - Юмын Он, Кугу Илыш Шочын, Илыш Шочын Ача, Кӱсӧ Юмо - по сути, это всё ипостаси одного бога), с другой на божественного первопредка - Мер Юмо, Кугыеҥ или Мер Кугыеҥ. Если сравнивать с персонажами из "Ригведы" - на Варуну и Яму (Митру). Но в некоторых местах мари Николу Зимнего называют Теле Миколо, поэтому в нашем календаре менять имя не будем.

Если перевести на английский язык, Святой Николай будет Сана Клаусом. Это святой также является перевозчиком человеческих душ, в это он похож на марийских Йомшеҥера и Йамази кугыза (старик Йамази, рядос с которым всегда старуха Йамази). В сказке Емеле (настоящее имя персонажа Юмала), скорее всего, щуку (щука - водный облик финно-угорского бога Хийси) поймал именно в этот день.

Если в этот день на деревья ложится иней, год будет урожайным. Если дороги заметёт снегом, будет заметать всю зиму. Сколько снега в этот день, летом будет столько же сена.