Финн-угор калык-влакын «Чинче падырашышт»

Тиде фестиваль икымше гана 2018 ийыште Янаул районышто эртен. Тений тушто Башкортостан Республикысе П¢рº, Илиш, Калтаса, Краснокам, Мишкан, Татышле, Янаул районысо да Удмурт, Татарстан республикыласе коллектив-влак усталыкыштым ончыктеныт. Форумын ончыл кум кечыже Краснокам, Калтаса да Татышле районлаште эртен. Пытартыш кечын коллектив-влак Мишкан селаште погыненыт. Уна-влакым кинде-шинчал да мелна, пура дене районысо Т¢выра полатын фойештыже вашлийме. Туштак кидпаша выставке эртаралтын. Шкеныштын пашаштым верысе кидмастар-влак ончыктеныт: К¢рзе ял гыч Любовь Калитова («Марий т¢рын сылнылыкше»), Озерка гыч Наталья Биктышева («Тыглай да ырес дене т¢рлымаш»), Мишкан села гыч Рим Галимов («Чонанше пу»), Арзамат гыч Анатолий ден Лия Тимуршинмыт («Шочмо кундемысе эмшудо»). Фестивальыш толыныт: Башкортостан Республикысе Тувыра министерствын этнокультурым вияндымаш да регион-влак кокласе кыл шотышто отдел начальникын пашажым шуктышо, философий наука кандидат Нурлан Ганиев, БР-се «Республиканский калык творчество рюдер» директорын заместительже, БР т¢выран заслуженный пашаенже Нафис Тулыбаев, Мишкан район МР администраций вуйлатышын пашажым шуктышо Лариса Александрова. Фестивальыште БР-се финн-угор калык-влакын материальный огыл этнокультурный поянлыкыштым аралыме шотышто конференций эртен. Тудо Марий историй да тувыра рудерыште эртаралтын. Конференцийыште ученый, эксперт да «Республиканский калык творчество рюдерын» специалистше-влак участвоватленыт. Конференцийын спикерже пашам Р. Г. Кузеев люмеш этнологий университетын тюн наука пашаенже, БР-се калык-влакын этнокультурный поянлыкыштлан шотлалтше объект-влак чумыр реестрыш пуртымо шотышто экспертный советын членже Ранус Садиков, «Республиканский калык творчество рюдерын» материальный огыл тувыра поянлыкше дене паша шотышто вюдышº методистше Гузель Шангараева, М. В. Нестеров люмеш Башкирский государственный художественный музейын пашаенже, «Пошкырт калык творчество» да «Декоративно-прикладной искусство» коллекций-влакым аралыше Эльвира Мамлеева, Удмурт Республикысе «Республиканский калык творчество» пºртын пашаенже, искусствоведений кандидат Екатерина Софронова, Мордва Республикысе «Республиканский калык творчество пºртын» традиционный калык творчество отделжын материальный огыл тувыра поянлык дене паша шотышто секторжо вуйлатыше Татьяна Владимирова. Фестивальын секционный ужашыже эн онай лийын. Тушто финн-угор калык-влакын тувыра поянлыкышт дене палдарыме. Калык ончылно тюрлº коллектив-влак выступатленыт. Варажым йыргешке юстел эртаралтын. Тушто финн-угор калык-влакын тувыра поянлыкыштым, йюлаштым, йылмыштым аралыме да вияндыме шотышто канашыме. Тыгак икмыняр докладым колыштмо да презентацийым ончымо. «Вастома» мордва фольклорно-этнографический ансамбль да тудым вуйлатыше Николай Артамонов эрзя калыкын «Тундонь ильцямо» («Телым ужатымаш») йюла дене палдареныт. Лилия Гараева конференцийын участникше-влаклан одо «сурым» - сырам йюктен. Тиде йуышым тудо шке ямдылен улмаш. Монар ялысе Тувыра пºртын вюдышº методистше Надежда Михайлова коллегыже-влак дене пырля марий «Шыгыле» да «Йондал дене модмашым» ончыктен. Корак ялысе клубын методистше Диана Николаева марий чокануштым ыштыме шотышто мастер-классым ончыктен. Тидым ышташ тудлан Вероника Гареева ден тудын Полина удыржº полшеныт. Мероприятий мучаште «Чолман кундемын чинче падырашыже-влак» фестивальын участникше-влак посна резолюцийым возеныт. Ме ушанена, тиде резолюций финн-угор калык-влакын ожсо онай тувыраштым, йюлаштым да йылмыштым аралаш да вияндаш полша. Фестиваль ямле концерт дене мучашлалтын. Коллектив-влак калыкым тиде кечын мотор вургемышт дене веле огыл, тыгак уста музыкант, мурызо да куштызо улмышт дене куандареныт.

Венера АГЛЯМОВА