Пошкырт вел муро ешем

Пырысемат пеш куаныше. Тудо, очыни, чонжо дене шижеш шочмо кундемышке кайышашыжым, вет таче ме кечывал лишан корныш, Пошкырт вел Мишкан районыш, каяш тарванена. Корно пеш кужу, кыри-куриян (кадыргылше, аркашке к¢за-вола) гынат, чонлан садак куштылго. Вет ты кундем моткоч мотор пюртюс да поро калыкше дене шкеж дек ¢жеш, да ынежат колто. Эх, корно, мотор корно Эх, автобус дене Казань мартеат толын шуна. А кастене Уфашке кайыше автобус дене кугу трассыш лекна. Кок пошкырт водитель пеш шыман мутланат, умылтарат. Корныжо могай мотор, шыма! А йырваш могай ару! Ончен, шерет ок тем. Набережный Челна ола деч ончыч водитель-влак кафе воктене шогальыч. Кочкын лекна, каналтышна. Олашке миен шумеш, пелйюд возын. Автобус, тарванен, пурла могырышкыла, Пошкырт кундем велкыла, скоростьым писынрак налье. Пич й¢д. Каяш але мюндыр, садлан нералташат лиеш манын тºчем. Уке, омо ок тол. Пысиемат воктенак шинча, вашке малаш возеш, очыни. Мый вуйжым адак ниялтен колтем да «Изи кºлеем, кечывал тура миен шуына» манам. Теве волгыжашат тюнале. Ала-кушто умбалне йошкар кечыйол палдырна. Тораште Башкирий мланде койылалтыш. Могай ямле юж, пюртюсат тыште вестюрлº, эх! Эрден Мишкан корнышкат толын шуна. Ты район марий т¢выра пашаен ден писатель-влакым куштышо ик эн поян марий районлан шотлалтеш. Теве умбалнырак, Янаулыш кудалме корныштыла, режиссер Олег Иркабаевын, поэт-влак Вячеслав Абукаевын, Валентина Изилянован, балетмейстер Валерий Якушевын, артист Артем Асмаевын ялышт верланеныт. А мемнан автобусна ынде пурлашкыла, Мишкан велышкыла, кайыше кугорныш савырна. Кудалына. Мишкан селашке пурымо годым шола могырышто композитор Алексей Искандаровын ялже кодеш. Мишкан селаште автобус шогале. Ончем, тювыра пºрт ончылно калык тич погынен: мурат, куштат. Таче тушто творческий фестиваль эртаралтеш. Лач тиде пайремыште Тамара Григорьевна Исадыкован вуйлатыме мурышо ансамбльжат выступатла. Корно деч вара ноялтын гынат, таче тудын деке миен шуын, уло кумылын мутланыме шуэш. Пюрº энер да Кемий села Мишканым лектын, иктаж латкок менгым кудалмек, автобус эркын тайыл дене вола. Тора гычак кугу села коеш: тиде Кемий. Села кумда лопышто верланен, пеш кугу, мотор, шуко уреман, йырым-йыр олыкан, лопан-курыкан.. Тыште олыкмºр сайын шочеш. К¢шнырак, курыквуй чодыра т¢рыштº, п¢кшерме пеш шуко. П¢кшым погат. Села покшелне П¢рº (Бирь) энер йоген эрта. Ен-влак тыште хариус колым кучат, моло колат шуко. Энер гоч кугу кюварым пыштыме. Ондакрак тыште кугу электростанций лийын. Вара изиракым ыштеныт, корпусшо тачат уло. А ме пысием дене мёнгышкына каена. Алексей Изибаев-Бирьын ачаже пенгыде сурт-оралтым нºлтен коден, тушко кажне кенежым гаяк толаш тыршена. Пºрт воктеке миен шогалмеке, чонлан изиш каньысыракын чучын колтыш, вет тудо теле мучко т¢кылымаште шинчен. Пºрт кºргыштº шуко эрыкташ к¢леш. Но тидым ме ыштена. А кызыт, каленкаш олтен, шокшо чайым подылына. Мотор Кемий кундемын южшо дене шюлена. Вет тыште ме шыже марте илаш тюналына. Тыге кажне ийын гаяк. Ныжыл кумылан Тамара Но вет мыйым Тамара Григорьевна Исадыкова вуча. Корно деч вара изиш каналтымеке, тудын деке ошкыльым. Мыйым уна семын капка ончылнак вашлие. Тудо изинек музыклан ш¢ман лийын. Умарий ялеш (кызыт тудо уке) шочшо марий ¢дыр туныктышо еш гыч. Ачаже Григорий Шуматбаевич ден аваже Зинаида Байгузиновна Сайрановмыт лу йочам ончен куштеныт. Тамара – нунын кокла гыч шымшыже. Икшыве-влак, чылан сай шинчымашым налын, шке п¢рымашышт дене икшырымын илат. Тамара возаш, шотлаш, лудаш пеш ондак тунемын, 7 ияшак ачаж пелен школыш каен. «Садланак туныктышо профессийым ойырен налынам, - каласкала Тамара Григорьевна. – Тидын шотышто мылам РОНО-што пашам ыштыше акам Ольга Григорьевна полышым пуэн». А шинчымашым налын тудо Марий Элыште. 1983 ийыште Н. Крупская л¢меш Марий пединститутыш тунемаш толын. 1988 ийыште тюналтыш класслам туныктышо семын дипломым кидышке налмеке, шочмо верышкыже пºртылын да Кемий селасе школышто тыршаш тюналын. Ик жап гыч рвезе танже Анатолий Исадыков дене мотор с¢аным ыштен ушненыт. Кок эрге ден ик ¢дырым ончен куштен, йол юмбак шогалтеныт. Кугурак Виталий эргышт шкежат – кум икшыван ача, военный, Омск олаште ила. Кокымшо эргышт нефть аланыште тырша, тыгодымак Урал горный университетыште заочно тунемеш. Ангелина юдырышт Бирскысе медколледжым тунем лектын, кызыт Мишкан райбольницыште пашам ышта. Тамара Григорьевна ¢мыржº мучко школышто йоча-шамычым туныктен. Тылеч посна 2015 ийыште тудлан Мишкан РДК пелен «Мишкан сем» юдырамаш вокал ансамбльым вуйлаташ ¢шанат. Т. Исадыкова уло кумылын ты пашаш пижеш. Коллектив «калык ансамбль» почетан л¢м дене палемдалтеш. Ты ансамбльыш кызыт утларакшым кугурак ийготан-влак коштыт гынат, чылан гаяк моткоч сылне, ныжыл й¢кан улыт, ончышын кумылжым налын моштат. Ятыр мероприятийыште «Мишкан сем» - вучымо уна. Тамара Григорьевна шкежат могай-гына конкурсышто мастарлыкшым терген огыл! Эре ончыко каяш тырша, у муро-влакым кычалеш. Видеоматериалым пога, фото-влакым ыштылеш, ансамбль нерген материалым чумырен, изирак фильм-концертым сниматлен. Тылеч посна тудо моткоч поро, ушан айдеме, йодаш миет гын, эре полшен шога. Тыгай сай айдеме дене кузе мутланен колташ куштылго! Тудым да Кемий калыкым уло кумылын пагалем.

Раисия Филиппова. Материалым «Кугарня» газет гыч налме.