Пырля сўретлена, тунемына, мутланена

Тиде пленэр нерген (пленэр – пўртўсыштє кеч-могай йєн дене сўретлымаш) Мишкан районысо Пўнчер ялыште шочын-кушшо художник, Пўрє оласе М. З. Баширова лўмеш йоча искусство школын художественный отделже вуйлатыше Лейла Кадикова тыгеракын ойлыш: «Художник, туныктышо, тунемше-влак «Башкирийын йўдвел культурный столицыжлан» лўмлалтше этюд ден сўрет-влакым сўретлаш пўтынь республик гыч толыныт. Уфа оласе наука да технологий университетын Пўрє оласе филиалыштыже «Шўм деч шўмыш» IV АРТ-симпозиум, пленэр эртен. Икымше гана тыгай симпозиумым 2019 ийыште эртарыме. Тудым БР-се художник ушемын членже, Пўрє оласе М. З. Баширова лўмеш йоча искусство школышто туныктышо Игорь Булыгин организоватлен. Тиде ийыште БР-се жудожник-влак ушем Пўрє олам шкаланже уэшын почын. Вет тиде олаште пеш шуко ожсо зданий аралалтын кодын».

Художник-влаклан Пўрє ола моткоч келшен. Тидлан кєра нуно тиде олашке идалык еда толаш тўналыныт. 2023 ийыште арт-пленервлакым организоватлымашке Уфа оласе наука да технологий университетын Пўрє оласе филиалже ушнен. Тений эртыше пленэрыште мастер-классым БР искусствын заслуженный пашаенже, Художник-влакын творческий ушемышт РО-н председательже В. В. Пегов ончыктен. Владислав Викторович тыгак АРТ-симпозиумым почмаште выступатлен, тушто пленэрвлакын творческий ен-влаклан моткоч кўлешан улмыштым палемден. «Шўм деч шўмыш» IV АРТ-симпозиум поснак самырык художник-влаклан пайдале лийшаш, но кугу профессионал-влакат тыште шкеныштын усталыкыштым пўсемден, творческий шўлышым налын кертыт. Организатор-влак АРТ-симпозиум ончылно тыгай задаче-влакым шындат: йоча ден самырык-влакым сўретлаш кумыландаш, изобразительный искусство дене палдараш; «Туныктышо да наставник идалык» кышкарыште туныктышо-влакын профессиональный усталыкыштым вия‰даш, туныктышо ден тунемше-влак коклаште кылым пенгыдемдаш; йоча искусство школлаште тунемше-влаклан устлыкыштым вияндаш тунемаш. Проектын кураторжо-влак профессиональный команде, а тудым Уфа оласе наука да технологий университетын Пўрє оласе филиалжын ВРСВ шотышто директоржын заместительже, педагогика наука кандидат, доцент, ТСХ РО-н членже Юлия Ременникова вуйлата, о‰ай программым ямдылен. Тудо лўмлє мастер-влак ончыктымо мастер-класс-влак, интерактивный тематический площадке, Пўрє оласе достопримечательность ден музейлашке экскурсий-влак гыч шоген. Пленэр диплом, тауштыме серыш да сертификат-влакым торжественно кучыктымаш дене мучашлалтын. «Шўм деч шўмыш» IV АРТ-симпозиумын тўн событийже Уфа оласе наука да технологий университетын Пўрє оласе филиалыштыже Сўрет галерейым почмаш лийын. Мероприятийыште мый Мишкан район гыч толшо икмыняр самырык художник дене палыме лийым. Теве мом нуно мылам ойлышт. Мария Яниева, 16 ияш, М. З. Баширова лўмеш БДШИ-н выпускницыже. Любовь Ценева дене тунемын. Тудын пленэр нерген шомакше: «Мый тиде пленэрышке кокымшо ий почела толам. Мыйын Мишкан районышто ятыр родо-шочшем ила. Ибак кочам Монар ял гыч улеш. Ме, родо-шочшо-влак дене пырля, шкенан тукымвожнам ыштенна. Мый сўретлаш йєратем, художник-влак дечын ятырлан тунемам. Мыйым пленэрыш художник-влак ятыр вер гыч толмаш єрыктарен. Нуно Межгорье, Белорецк, Кычыриола, Уфа, Дєртыльє гыч толыныт. Мылам участник сертификатым кучыктымылан моткоч куаненам. Тидлан организатор-влаклан кугу тау!» Диана Иманова: «Мый 29 июньышто 24 ийым темем. Мишкан районысо У Тымбай ялыште шочынам. Пўрє оласе 3 №-ан школышто, колледжыште «дизайнер-педагог ИЗО» специальность почеш тунемынам, кызыт педагогика факультетыште «Начальное образование и ИЗО» отделенийыште тунемам, кокымшо курсым пытаренам. Сўретлаш изинек йєратем, фотографийыш ончен шкемын портретемат сўретленам. Пашам-влак мылам моткоч шерге улыт, мый нуным посна папкыш погенам. Кажне этюд – тиде у урок, эре кўлешан да шерге, кажне пашаштем мыйын шўм-чон шижмашем, кумылем да шонымашем аралалтыт. Илыш девизем: «Яндар уш-акыл, йєратымаш да энертыш». Алина Байрамова Корак ял гыч улеш. Тудо мыланна пленэр нерген тыгеракын ойлыш: «Кооперативный техникумым тунем пытарымеке, Уфа оласе наука да технологий университетын Пўрє оласе филиалышкыже, педагогика факультетыш, тўналтыш класслаште да ИЗО-м туныктышылан тунемаш пуренам. Живопись да графика пленэрыште икымше гана улам. Мыйым тудын кугытшо єрыктарыш, мероприятийын программыжат поян. Тыште чылажат келша: туныктышо, участник-влак, ола калык, игече... Альберт Кудаяров вуйлатыме «Акварель» арт-группа, а нуно Уфа ола гыч толыныт, ик кастене «Чамук» марий кудыш мийыш. Вашлиймаш пеш ямлын эртыш». Художник Динара Габбасова: «Мишкан районысо Кугу Соказа ялын шочшыжо Матвей Байназов, тудын ешыже, «Виче мари» НКА мемнам марий калык культура дене палдарышт. Тиде кастене ме марий тальянке семым, тўмыр кырымым колыштна, пырля «кандырам пунышна» - чолга «тывырдыкым» куштышна. Мылам марий тувыр-влак моткоч келшышт. Кечывал шокшо деч вара йўштє пура вий-алым пуэн, нойымым тыманмеш пытарен. А шокшо мелна кумылым нєлталын». Пленэрын эн изи участницыже куд ияш Эльза Амирова лийын. Тудо марий кудышто кугыен-влак коклаште лывыла «чонештыл коштын» да мероприятийыш посна сылнылыкым пуртен.

Лена ХАКОВА, Пўрє ола.