«Башинформ» «Ярзам – поро паша жап» проект кышкарыште поро пашашт дене илышнам саемдаш полшышо еҥ-влак нерген возымым умбакыже шуя. Мемнан у геройна – Мишкан район гыч предприниматель, апшат, мер пашаеҥ да тўрлє суапле пашам ыштыше Вячеслав Сабиров.
Мишкан районысо Кугу Соказа ялыште икмыняр ий ончыч каныш да спорт паркым уэмдыме. Тиде парк верысе калыкын йӧратыме верже улеш манына гынат, очыни, йоҥылыш она лий: тушто пайрем, таҥасымаш-влак эртат, йоча ден кугыеҥ-влак идалык мучко спорт дене кылым кучат.
А вет шукерте огыл колхоз деч кодшо стадион ир пасула койын шоген – кӧргыштыжє шўкшудо гына кушкын. Ялын шочшыжо Вячеслав Сабиров тиде ситыдымашым кораҥдаш лийын: тудын таратымыж дене ял калык верысе инициативылан полыш программышке ушнен. Тиде окса дене паркыште пушеҥге-влакым шындыме, футбол пасум тӧрлымӧ, у капка-влакым шогалтыме, моло спорт объект-влакым чоҥымо. Проектнан геройжо шкенжын кушеш леведышан сценым чоҥен, корным асфальт дене вакшын, печым печылен. Ынде ялыште мотор парк уло, тудо олаласе дечын ударак огыл.
«Кажне гана тиде корно дене эртымем годым стадионын шала шогымыжо шўлыкаҥден. Мый эре шоненам: молан тудым тєрлаш да спорт таҥасымаш ден пайрем-влакым тушто уэшын эртараш тўҥалаш огыл?» - ойла Вячеслав Александрович.
Тудын шонымашыже шукталтын. Ынде Кугу Соказаште идалык еда Шорыкйол жапыште ече дене таҥасымаш эртаралтеш. Тушко ечызе-влак пўтнь республик гыч мият. Тыгак тўрлє пайрем эртаралтеш. Нине пайремлашке марий-влак моло кундем гычат толыт. Тыге Вячеслав Сабиров стадионлан кокымшо илышым пєлеклен.
Вес суапле пашаже – Герой-влак аллей. Предприниматель тудымат тўзаташ полшен. В. Сабировын апшатгудыжо уло. Курымашлк туллан шўдырым тудо лач тушто таптен, кўртньӧ печымат туштак ямдылен. Тиде кўртньӧ печым оҥай сўретат манаш лиеш. Вет тушто Кугу отечественный сарыште сеҥымашым лишемдаш полшышо военный техникым таптен сўретлыме. Уэмдыме стелам В. Сабиров шочмо калыкшылан Сеҥымашлан 75 ий темме лўмеш пӧлеклен.
«Кугыеҥ-влак аллейыш икшывышт дене пырля мият гын, сўрет полшымо дене Кугу Отечественный сар нерген палдарен кертыт. Эше иктым палемдыде кодаш ок лий – военный техника касвелке - Германийыш кая, - умылтара предприниматель.
В. Сабиров «всесоюзный староста» Михаил Калининлан памятникымат уэмдаш полшен. Вячеслав Александрович тошто печым рончен да вес – таптыме печым шогалтен. Тыде печыштат таптен сўретым сўретлен. Тушто колхоз илыш вияҥме раш коеш: тўҥалтыште кресаньык-влак кид дене пашам ыштат, нунылан имне гына полша, мучаштыже куатле трактор-влак койыт.
Мишкан районысо марий калык ожсек Султан кереметым жаплен ила. Тиде кумалтыш районыштына веле огыл, пўтынь кундемыште кугураклан шотлалтеш. Тудымат печаш лач Вячеслав Сабиров полшен. Тудо пурымо капкам моторын, марий тўр-влак дене сӧрастарен.
«Калыкна оксам поген да мылам пашалан тўлаш лийын, но мый шым нал. Мыйын кочам-кувавам, кугезе кочам да кувавам-влак тиде отышко кумалаш коштыныт, мыят кунам-гынат мием. Айдемын алал кумылын тауштымашыже окса деч ятырлан шергырак», - ойла геройна.
Но поро паша кеч-кунамат поро паша лийын кодеш. Тидлан кєра Вячеслав Александрович мечетьланат, черкыланат, шочмо школжыланат, сельсоветланат полша.
«Вячеслав Александрович, ынде ятыр ий Пўрӧ олаште ила гынат, шочмо вер-шӧржӧ верч пеш тургыжлана. Йӧн лиеш гын, эре шочмо ялышкыже мия. Тудо шкеак сельсовет печым уэмдаш темлен, проектым шонен да шонымашыжым илышыш шыҥдарен. Тыгак Кугу Соказа школ леведышым вашталташ полшен. Тиде айдеме шочмо вер-шєржылан окса ден пашажым веле огыл, пўтынь шўм-чонжым пуа» - ойла Мишкан район МР, совет секретарь Татьяна Коледина.
Вячеслав Сабиров кужу жап сварщик лийын ыштен, варажым шке апшатгудым почын. Бизнес шагал огыл жапым йодеш гынат, тудо суапле – благотворительный пашам ышташат, мер пашашкат ушнаш (сельский поселенийыштыже депутат, республикысе марий йўла шотышто религиозный комиссийын председательже, Пўрӧ оласе да Пўрӧ районысо культурный автономий председательын заместительже улеш), тунемашат жапым муэш! 55 ияш пӧръеҥ БашГУ-н инженерно-технологический факультетшын, кызыт УУНиТ, студентше улеш, кумшо курсышто тунемеш. Ты жапыштак экстерн дене туныктымо шотышто курслаште тунемеш, шке усталыкшым самырык-влаклан туныкташ шона. Тудлан Пўрӧ оласе колледжыште самырык-влакым сварщик пашалан туныкташ темленыт.
«Пашам, паша лектышем да сеҥымашем-влак улмылан эре куанен илем. Пашаште ом лий гын, очыни, писын лунчыргем. Пашам мылам чолгалыкым пуа да у пашалан кумылаҥден шога. Мый пойымо верч ом тырше. Мылам культура шерге, сандене шаланыше, пудыргышо культура объект-влакым олмыкташ, тўзаташ тыршем. Мый огыл гын, кє тиде пашам ышта? Шочмо ялышкем миемат, паркыште скандинав йєн дене кошто кувава-влакым ужам, туштак тунемше-влак физкультурым эртарат. Тидым ужын, чонем моткоч куана!» - ойла геройна.
Вячеслав Александрович тыгак эше Мишкан районысо теҥыз братство председательын заместительже улеш. Моло моряк-влак дене пырля нуно Мишкан селаште мемориальный комплексым чоҥеныт. Идалык еда тунемше-влак дене вашлияш жапым муыт, нуным патриот шўлышеш кушташ тыршат. Тилан кӧра «Ярзам – поро пашам ыштыме жап» проектын геройжым поро паша апшат манаш лиеш.
* * *
«Ярзам – поро пашам ыштыме жап» проектым Башкортостан Республик вуйлатышын грантше кўшеш да БР вуйлатышын грантше-влак фонд ден БР-се «Максат» пошкырт самырык движений» региональный общественный самырык движений полшымо дене «Башинформ» агентстве илышыш шыҥдара.
Лиана ХАММАТОВА, Башинформ.