Коҥга ден пу нерген мондат

Башкортостан Республикысе здравоохранений министерствын специалистше-влакын ойышт почеш, ялласе фельдшерско-акушерский пункт-влакын кўлешлыкышт пеш кугу, вет калыкын тазалыкшым нунын деч посна эскераш неле.
ФАП пашаеҥ-влак шуэн огыл эҥгекыш логалшылан икымше полышымат ончыктат. Игечым ончыде, кенета черланыше деке куржын мият.
Ончыкыжым Козаш, Пўрӧмучаш, Татарбай, У Карач яллаште илыше-влаклан Мишкан селашке миен толаш амалышт шагалемеш. Икымше доврачебный полышым еҥ-влак ынде шке илемыштышт налын кертыт. Тидым ышташ чыла йӧн лийын.
ФАП-влакым торжественно почмо деч вара ме у зданий-влак кӧргышкӧ пурышна да кузе ышталтмыштым шке шинчана дене ужна – тушто чылажат йодмаш ден санитарный норма-влаклан келшен толеш. ФАП-лаште фельдшер ден акушерке-влак приниматлыме, смотровой, процедурно-прививочный кабинет-влак, пациент-влаклан приемым вучен шинчыме посна пєлем, санузел да персоналлан посна кабинет улыт. Зданийыш вўд пурталтын да канализаций ышталтын, отоплений электрический, кабинетлаште келшыше мебель вераҥдалтын. Икманаш, фельдшерланат пашам ышташыже, калыкланат приемыш мияш чыла условий уло.
ФАП-ым торжественно почмаш ондак Козаш ялыште эртен. Ял калыкым саламлаш тиде кечын Мишкан район МР администраций вуйлатыше П. Трапезников, Рўдӧ районный больницын тўҥ врачше В. Гареев, Новотроицкий сельсовет СП администраций вуйлатыше Л. Чухнина миеныт. Салам шомакыштым колыштмеке, тӧра-влакым ял калык лўм дене Г. Зайнуллина тауштен.
Козаш ялысе ФАП кок яллан ышталтын – Козаш ден Пўрӧмучашлан. Нине яллаште чылаже 589 еҥ ила, нунын коклаште 18 ияш марте 74 йоча, ик ияш марте – 2 йоча. Калыкын 40 процентше гипертониклан шотлалтеш.
Фельдшер пашам Ираида Зайнитдинова (1-ше фото) шукта. Тудо Озерка ялыште шочын-кушкын. Школ деч вара Пўрӧ оласе медицина училищыште тунемын. Тунем лекмекыже, ўдырым жаплан Козаш ялысе ФАП-ыш пашам ышташ колтеныт. Ик ий гыч, верысе фельдшер пашашкыже пӧртылмеке, И. Зайнетдиновам Йылыш ялысе ФАП-ыш кусареныт, тушеч – Озерка ялыш. Но пўрымаш фельдшерым икымше паша верышкыже пєртылтен. Ӱдыр Пўрємучаш ялысе рвезым йєратен шынден улмаш да лач тудлан марлан лектын. Тыге Козаш ялысе ФАП-ыш пӧртылын. Тушто 1999 ий гыч чарныде пашам ышта. Пелашыж дене пырля кок икшывым ыштеныт. Чаманаш кодеш, Ираида Александровнан кугурак эргыжын ўмыржӧ лугыч лийын, тудо Приморский крайыште офицер лийын служитлен, но геройла колен. Службышто ойыртемалтмыжлан Мужество орден дене палемдалтын. Изирак эргыже УГАТУ-што кумшо курсышто тунемеш.
- Пашана мемнан, шкат паледа, паша жап мучашыш шумо дене ок пыте. Калык ўжеш гын, пелйўдымат лектын кайыман. Тыгай годым иктым гына шоналтеш – эҥгекыш логалшылан але черланышылан кузерак полшаш? Кузерак вараш кодаш огыл? – ойла фельдшер. – Паша тымарте 7 шагат эрдене тўҥалын. Вет еҥ-влак толмо деч ончыч коҥгаш олташ, арулыкым пурташ кўлын. Модульный ФАП-влак нерген шукерте ончыч колылтын да тыгай зданийыште пашам ышташ тўҥалмым кужу жап вучалтын. Республик правительствылан, муниципалитет, сельский поселений администраций вуйлатыше-влаклан, ял калыклан тыгай чапле зданийым чоҥаш полшымыштлан чон гыч лекше тау мутым ойлем, - тауштыш мучашлан Ираида Александровна.
Козаш гыч ме Татарбайыш кайышна. Тушто мемнам тотар йўла почеш чак-чак да мелна дене вашлийыч.
- Ялыштына У ФАП-ым чоҥымо нерген колмеке, шукын совым кыраш тўҥалыныт, - пӧлалтыч куанышт дене татарбай-влак. – Чоҥен пытарымым, конешне, изишак вучалташ перныш.
- ФАП-лан верым ончычсо вуйлатышына Динар Адгамович Фазылбеков муын да оформитлен. Чаманаш кодеш, тудо ош тўня дене уже чеверласен, - палдарыш Мавлют сельсовет СП администрацийын пашам виктарышыже Люза Карамутдинова. – Пашажым умбакыже кызытсе вуйлатышына Эльмир Муртазин шуйыш. Тудо субботник-влакым организоватлыш, кўлеш пашам шукташ транспортым муын шогыш. Ме тудлан чон гыч лекше тау мутым ойлена. Тыге мемнан дене у ФАП чоҥалте. Тидлан чыланат куаненыт.
- Тыгай чапле зданийыште пашам куанен ышталтеш, - ойла верысе фельдшер Зиля Хайдарова. – Зданий кєргыштє волгыдо, йоҥгыдо, ару. Пашашке эрдене эрок толшаш уке, вет ынде пу дене коҥгаш олтыман огыл.
Татарбай ялысе ФАП-ын фельдшерже Зиля Хайдарова Бурай районышто шочын-кушкын. Школ деч вара Пўрє оласе фармацевтический колледжыш тунемаш пурен. Тунем пытарымеке, татарбай рвезылан марлан лектын. Ондак Йылыш ялыште пашам ыштен, варажым Татарбайыш куснен.
- Ик жап пашам ыштымеке, мый декрет отпускыш лектынам. Жап шумеке, уэш пашаш пӧртылынам, - ойла Зиля Зиннуровна. – Ондак нелылык шижылтын, вет пашам калык дене гына огыл, тыгак компьютер дене ышташ кўлын, а тудын дене кугу йолташ лийын омыл. Но старший фельдшер Диана Георгиевнан да старший медсестра Лена Фагимовнан полшымышт дене тиде пашаланат тунемынам – ончыч нунын дене пырля пашам ышталтын. Тыгак Татарбай ФАП-ын ончысо фельдшерже Ирина Салимовалан ойлымо шуэш. Тудо але мартеат мылам тўрлӧ каҥаш дене полшен шога.
Тыгак чон гыч лекше тау мутым шкемын пелашем дене поро пошкудына Риф Ханнановлан ойлыде ок лий. Нуно кеч-могай игечыштат, кеч-могай жапыштат мыйым черле да эҥгекыш логалше-влак деке наҥгаяш ямде улыт.
У ФАП-ым почмылан кєра, конешне, чон палын вургыжеш. Но вургыжеш куаныме дене. Компьютер дене пашам ышташ ынде тунемынам. Туге гынат у зданий пашам у вий дене ыштымым йодеш. Медицина верыште ок шого, чылажат уэмын толеш. Ик могырчын тиде чыла моткоч оҥай, эре уым пален налаш тарата. Вес могырчын шинчымашым пойдарен шогымым йодеш. Но, от єркане гын, жап дене тєр ошкылаш чыла йӧн уло.
Мучашлан шке шонымашышт дене уэшын ялыште илыше тыглай еҥ-влак пєлалтыч. Нуно ик ой дене тыге каласышт:
- Башкортостан Республикысе правительствылан, Мишкан район муниципальный район администраций вуйлытышылан, верысе администрацийлан, рўдӧ районный больнице вуйлатышылан верысе калык верч тургыжланымыштлан чон гыч лекше тау мутым ойлена!
Ме ўшанена: нине модульный ФАП-влак районыштына пытартыш огытыл. Ончыкыжым кажне илемыште тыгай ФАП лиеш гын, чынжымак сай лиеш.
Венера АГЛЯМОВА.