Законлан служитлен

Законлан служитлен

3 декабрьыште элна Юристын кечыжым палемден. Тиде судья, адвокат, правам аралыше, следователь, прокурор, нотариус, юрисконсульт-влакын, вес семын каласаш гын, Законым, элнан гражданже-влакым аралымаште шогышо-влакын профессиональный пайремышт.

Мишкан районный судын судьяже, кызыт пенсионер, Анатолий Ипулаевич Ямурзин дене мый шуко ий палыме улам.

Могай айдеме улмыжым корреспондент семын пален налынам, а пашажым судын калык заседательже улмем годым ужынам. Кодшо курымын 90-ше ийлаштыже судья-влакын пурла кидыштлан заседатель-влак шотлалтыныт. Кажне организаций гыч калык заседательлан 2-3 еҥ темлалтын. Кажне темлалтше еҥын шке графикше лийын.

Мыланем суд залыште шинчаш да еҥ-влакын пўрымашыштым решатлаш неле да лўдыкшырак лийын. Но Анатолий Ипулаевич лыпландарен моштен - поро ойжо да шомакше дене кумылаҥден шоген. Судын заседанийже тўҥалме деч ончыч тудо заседатель-влакым чумырен, ончышаш паша дене палдарен, могай статья почеш ончалтмым умылтарен, кажне заседательым тўткын колыштын.

Теве тыге ме тудын дене палыме лийынна. Тиде гана вашлийын мутланыме годым мый тудын поро кумылан, ушан да мыскара койышан улмыжым эше ик гана рашемдышым.

Анатолий Ямурзин 1955 ийыште Мишканыште шочын. 1972 ийыште Мишкан кыдалаш школым тунем пытарен. 1974 ийыште Совет Армий радамыш каен. Армий деч вара Мишкан райсовет исполкомышто ийготыш шудымо-влакын пашашт шотышто комиссийын ответственный секретарьжылан пашам ыштен, вара оргинструкторский отдел вуйлатыше лийын. Всесоюзный юридический институтым заочно тунем пытарымеке, юрисконсультантлан ыштен, ял озанлык да продовольствий управленийыште межхозяйственный юридический отделым вуйлатен.

1991 ийыште Мишкан районный судын судьяже Р. Хамитов тудым кокымшо судьялан темлен. 31 октябрьыште тудо судышто пашам ышташ тўҥалын да ты постышто 2010 ий 29 декабрь марте шоген.

- Мыняр шарнем, Мишкан райсудышто мый эн кужу жап ыштенам, - шыргыжалеш тудо.

Анатолий Ипулаевич судын председательже Р. Хамитов нерген порын гына шарналта.

- Мыланем тудын вуйлатымыж почеш пашам ышташ пиал логалын, - манеш А. Ямурзин. - Рауфат Хаккиевич пеш грамотный юрист лийын, Законын статьяже-влакым чын да раш кучылт моштен. Мый ик делам шарнем - ик ўдырамаш пашашке востановитлалташ полшаш йодмашым пуэн. Мут толмашеш, пашашке востановитлалтме шотышто гражданский дела ик эн неле тўшкашке пура.

Йодмашым пуышо тугай озанлык гыч лийын, тудын вуйлатышыже пеш кугу авторитетан еҥ. Тудым районышто гына огыл, республикыштат паленыт да акленыт. Хамитов ты делам ончен да ўдырамашым уэш пашаш пурташ пунчалым луктын. Мутат уке, кўшычын тудым «темдаш» тўҥалыныт, паша гыч колташ сӧреныт.

«Касационный судыш возыза», - вашештен тудо. БР-ын Верховный судшо тудын пунчалжым вашталтыде коден. Теве тыгай айдеме да специалист лийын.

Еҥ кеч-могай пашам ышта гынат, тудо шке пашажын профессионалже лийшаш да тудым сайын шуктышаш. Судышко еҥ-влак утларакшым конфликтный ситуацийым решатлаш йодмаш дене толыт. Шке пунчалым луктын праваштым аралаш тыршат. Судьян пашаштыже, очыни, эмоцийлан вуйым пуыман огыл, закон дене келшыше чын пунчалым лукман. Уголовный делам ончышо судья-влак ўмбаке кугу ответственность возеш. Кажне делаже ойыртемалтеш, кажныштыже еҥын пўрымашыже шога. Судья чўчкыдынак икгай преступленийым ыштыше тўрлӧ еҥлан тўрлӧ наказанийым луктеш. Чылажат факт да ойыртемалтше амал дене кылдалтын. Пунчалым лукшо судья деч еҥын пўрымашыже шога. Мутат уке, судья государственный, публичный да частный интерес коклаште балансым мушаш.

Мый икымше ончымо деламын чыла татшым сайын шарнем. Тиде 1991 ий 10 декабрьыште лийын. Корнысо аварий нерген дела ончалтын. Ты аварий Ленин уремыште, интернат ваштареш (кызыт «Три апельсина» кафе) лийын. Машина мотоциклистым тўкен, тудыжо куштылгын эмганен.

Мемнан тукымысо юрист-влакын обязанностьышт, пашашт шуко лийын. Ме яллашке, пошкудо районлашке суд заседаний-влакым эртараш лектын коштынна. СМИ пашаеҥ-влак дене пашам ыштенна. Мый сайын шарнем, тендан газетыштыда «Айдеме да закон» ден «Суд зал гыч» рубрика-влак ыльыч. Можо оҥай, ялласе клуб, Культура пӧртласе зал-влак заседаний годым еҥ-влак дене тич-тич темыт. Сандене тыгай выездной заседаний калык коклаште пеш сай результатым пуа манын шоненам да кызытат тиде шонышем деч ом кораҥ.

Судыш пашаш толмыж деч ончыч Анатолий Ипулаевичын вуйлатыме пашаште ыштыме опытшо варажым чот полшен. Райисполкомышто, ял озанлык управленийыште ыштымыж годым районысо чыла гаяк яллашке, предприятий ден организацийлашке лектын коштын. Тусо илышым сайын пален, тидыже суд пашаштыже кугу полышым пуэн.

Пытартышлан Анатолий Ипулаевич юрист-ветеран-влакым, кызыт да ончыч Законлан служитлыше-влакым эртыше пайремышт дене, а районышто илыше-влакым шушаш У ий пайрем дене саламлен.

Венера АГЛЯМОВА.